در دنیای پویای ارزهای دیجیتال، جایی که مفاهیم و فناوری‌ها به سرعت در حال تکامل هستند، آگاهی از اصطلاحات تخصصی نقشی حیاتی ایفا می‌کند. بدون درک صحیح این واژگان، افراد به راحتی در انبوهی از اطلاعات گم شده و قادر به تحلیل دقیق بازار، درک اخبار و تحولات، و برقراری ارتباط موثر با سایر فعالان این حوزه نخواهند بود.
از مفاهیم پایه‌ای مانند بلاکچین و کیف پول دیجیتال گرفته تا اصطلاحات پیشرفته‌تر نظیر دیفای و On-chain،Off-chain ،Cold Storage تسلط بر این زبان تخصصی، کلید ورود به دنیای فرصت‌های سرمایه‌گذاری و فناوری‌های نوین است و عدم آگاهی از آن می‌تواند منجر به تصمیمات اشتباه و ضررهای مالی جبران‌ناپذیر شود. در این مطلب قصد داریم اصطلاحات ارز دیجیتال را در اختیارتان قرار دهیم.
چطور از این واژه‌نامه استفاده کنید؟
برای استفاده از واژه‌نامه اصطلاحات ارز دیجیتال می‌توانید از روش‌های زیر بهره بگیرید:
- سرچ داخلی: برای پیدا کردن دقیق یک اصطلاح خاص، از قابلیت جستجوی داخلی واژه‌نامه استفاده کنید. کافیست واژه مورد نظر خود را در نوار جستجو تایپ نمایید تا به سرعت به تعریف و توضیحات مربوطه دسترسی پیدا کنید.
- فیلتر الفبایی: در صورتی که به دنبال اصطلاحات مرتبط با یک حرف الفبا مشخص هستید، از فیلتر الفبایی موجود در واژه‌نامه استفاده کنید. با انتخاب حرف مورد نظر، تمامی اصطلاحات آغاز شده با آن حرف به شما نمایش داده می‌شوند. این قابلیت برای مرور دسته‌بندی شده اصطلاحات و آشنایی با واژگان مرتبط مفید خواهد بود.
- نسخه PDF (ترجیحاً): برای دسترسی آسان‌تر و امکان استفاده آفلاین، توصیه می‌شود از نسخه PDF این واژه‌نامه استفاده نمایید. با دانلود فایل PDF، می‌توانید در هر زمان و مکانی به تمامی اصطلاحات و تعاریف دسترسی داشته باشید، آن‌ها را جستجو کرده و حتی به صورت چاپی مورد استفاده قرار دهید. این فرمت برای مطالعه جامع و مرور دوره‌ای اصطلاحات بسیار مناسب است.
اصطلاحات پایه بلاکچین
در این بخش، لغت‌نامه بلاکچین را برای شما آماده کرده‌ایم. با بررسی موارد زیر می‌توانید بر بسیاری از اصطلاحات ارز دیجیتال مسلط شوید.
- بلاکچین (Blockchain): یک دفتر غیرمتمرکز که تراکنش‌ها را به صورت زنجیره‌ای از بلوک‌ها ثبت و ذخیره کرده و امنیت و شفافیت را تضمین می‌کند.
- تراکنش (Transaction): انتقال ارزش یا اطلاعات بین دو یا چند شرکت‌کننده در شبکه بلاکچین که در یک بلاک یا Permissionless ثبت می‌شود.
- هش (Hash): یک کد منحصربه‌فرد با طول ثابت که از داده‌های یک بلاک یا تراکنش تولید می‌شود و هرگونه تغییر در داده‌ها منجر به تغییر هش یا Merkle Tree می‌شود.
- نود (Node): یک کامپیوتر یا سرور در شبکه بلاکچین که نسخه‌ای از کل دفتر کل را نگهداری می‌کند و در اعتبارسنجی تراکنش‌ها و بلوک‌ها مشارکت دارد.
- بلاک (Block): مجموعه‌ای از تراکنش‌های تایید شده که به بلاکچین Layer 1 و Layer 2 اضافه می‌شود و شامل هش بلاک قبلی برای ایجاد زنجیره هستند.
- استخراج (Mining): فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید در برخی بلاکچین‌ها که نیازمند حل مسائل پیچیده ریاضی است و به استخراج‌کنندگان پاداش داده می‌شود.
- لایه ۱ (Layer 1): به بلاکچین اصلی و پایه شبکه گفته می‌شود، جایی که تراکنش‌ها به طور مستقیم پردازش و نهایی می‌شوند. بیت‌کوین و اتریوم نمونه‌هایی از بلاکچین‌های لایه ۱ هستند که امنیت و تمرکز را در اولویت قرار می‌دهند.
- لایه ۲ (Layer 2): راهکارهای مقیاس‌پذیری هستند که بر روی بلاکچین لایه ۱ ساخته می‌شوند تا سرعت تراکنش‌ها را افزایش داده و هزینه‌ها را کاهش دهند، بدون اینکه امنیت لایه اصلی را به خطر بیندازند. این راهکارها معمولاً تراکنش‌ها را خارج از زنجیره اصلی پردازش کرده و سپس یک خلاصه از آن‌ها را برای ثبت نهایی به لایه ۱ ارسال می‌کنند.
- کیف پول دیجیتال (Digital Wallet): نرم‌افزار یا سخت‌افزاری که برای ذخیره، ارسال و دریافت دارایی‌های دیجیتال و مدیریت کلیدهای خصوصی و عمومی استفاده می‌شود.
- قرارداد هوشمند (Smart Contract): یک کد برنامه‌نویسی شده که بر روی بلاکچین اجرا می‌شود و به صورت خودکار شرایط توافق بین طرفین را بدون نیاز به واسطه اجرا می‌کند.
- اجماع (Consensus): مکانیسمی که توسط آن تمام نودهای شبکه بلاکچین بر سر اعتبار تراکنش‌ها و وضعیت دفتر کل به توافق می‌رسند.
- غیرمتمرکز (Decentralized): سیستمی که توسط یک نهاد واحد کنترل نمی‌شود و قدرت و اطلاعات در بین چندین شرکت‌کننده توزیع شده است.
- شفافیت (Transparency): ویژگی بلاکچین که تمام تراکنش‌ها به صورت عمومی قابل مشاهده هستند، اگرچه هویت کاربران ممکن است ناشناس باقی بماند.
- تایید (Confirmation): تعداد بلاک‌هایی که پس از یک تراکنش به بلاکچین اضافه می‌شوند و نشان‌دهنده افزایش امنیت و غیرقابل برگشت بودن آن تراکنش است.
- فورک (Fork): تغییری در پروتکل بلاکچین که می‌تواند منجر به ایجاد یک زنجیره جدید شود (هارد فورک) یا یک تغییر سازگار با عقب باشد (سافت فورک).
مفاهیم مالی و بازاری
گروه دیگری از اصطلاحات ارز دیجیتال مربوط به اصطلاحات معاملات کریپتو مالی است که عبارت‌اند از:
- Market Cap (ارزش بازار): ارزش کل بازار یک ارز دیجیتال که از حاصل ضرب قیمت فعلی آن در تعداد کل سکه‌های در گردش به دست می‌آید و نشان‌دهنده اندازه و تسلط آن در بازار است.
- FDV (ارزش بازار کاملاً رقیق شده): ارزش بازار یک ارز دیجیتال در صورتی که تمام سکه‌های آن (شامل سکه‌های در گردش و آن‌هایی که هنوز منتشر نشده‌اند) در گردش باشند و دیدگاهی از پتانسیل ارزش نهایی آن ارائه می‌دهد.
- Bull Market (بازار گاوی): دوره‌ای در بازار که قیمت‌ها به طور پیوسته در حال افزایش هستند و نشان‌دهنده خوش‌بینی و تقاضای بالا است.
- Bear Market (بازار خرسی): زمانی در بازار که قیمت‌ها مدام رو به کاهش هستند و نشان‌دهنده بدبینی و عرضه بیشتر از تقاضا است.
- Liquidity (نقدینگی): سهولت خرید و فروش یک دارایی بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت آن؛ بازار با نقدینگی بالا امکان معاملات سریع و با هزینه کم را فراهم می‌کند.
- Volume (حجم معاملات): مقدار کل یک ارز دیجیتال که در یک بازه زمانی مشخص معامله شده است و نشان‌دهنده میزان فعالیت و علاقه به آن دارایی است.
- Volatility (نوسان): میزان تغییرات قیمت یک دارایی در طول زمان؛ دارایی‌های با نوسان بالا، تغییرات قیمتی شدیدتری را تجربه می‌کنند.
- Support Level (سطح حمایت): قیمتی که انتظار می‌رود تقاضا برای یک دارایی افزایش یابد و از کاهش بیشتر قیمت جلوگیری کند.
- Resistance Level (سطح مقاومت): قیمتی که انتظار می‌رود عرضه برای یک دارایی افزایش پیدا کرده و از افزایش بیشتر قیمت پیشگیری کند.
- ATH (بالاترین قیمت تاریخی – All-Time High): بالاترین قیمتی که یک ارز دیجیتال از زمان عرضه تاکنون به آن رسیده است.
- ATL (پایین‌ترین قیمت تاریخی – All-Time Low): پایین‌ترین قیمتی که یک ارز دیجیتال از زمان عرضه تاکنون به آن رسیده است.
- ROI (بازده سرمایه‌گذاری – Return on Investment): درصد سود یا زیان حاصل از یک سرمایه‌گذاری نسبت به مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری شده.
- Yield Farming (کشاورزی سود): فرآیند کسب سود از طریق قفل کردن یا سپرده‌گذاری دارایی‌های دیجیتال در پروتکل‌های دیفای.
- Staking (سهام‌گذاری): فرآیند قفل کردن دارایی‌های دیجیتال برای حمایت از شبکه بلاکچین و کسب پاداش.
- Leverage (اهرم): استفاده از سرمایه برای افزایش پتانسیل سود و زیان در معاملات.
- Spread (اسپرد): تفاوت بین بالاترین قیمت پیشنهادی برای خرید (Bid) و پایین‌ترین قیمت پیشنهادی برای فروش (Ask) یک دارایی.
- Slippage (لغزش قیمت): تفاوت بین قیمت مورد انتظار برای انجام یک معامله و قیمت واقعی که در آن معامله انجام می‌شود، به ویژه در بازارهای پرنوسان یا با نقدینگی کم.
- Order Book (دفتر سفارشات): فهرست الکترونیکی از تمام سفارشات خرید و فروش ثبت شده برای یک دارایی در یک صرافی.
- Fiat Currency (ارز فیات): پول رایج صادر شده توسط دولت که ارزش آن مبتنی بر اعتماد عمومی و اعلام قانونی است، نه یک کالای فیزیکی.
- Inflation (تورم): کاهش قدرت خرید یک ارز در طول زمان که معمولاً با افزایش عمومی قیمت کالاها و خدمات همراه است.
با توجه به واژه‌نامه ارز دیجیتال زیر می‌توانید بر اصطلاحات ترید و ابزارها مسلط شوید:
- Spot Trading (معاملات اسپات): خرید و فروش فوری دارایی‌های دیجیتال با تحویل آنی.
- Futures Trading (معاملات آتی): توافق برای خرید یا فروش یک دارایی در یک قیمت و زمان مشخص در آینده.
- Leverage (اهرم): همانطور که اشاره شد، استفاده از سرمایه قرضی برای افزایش حجم معاملات و پتانسیل سود و زیان را اهرم می‌گویند.
- Maker (سفارش‌گذار): کاربری که سفارشی با قیمت مشخص در دفتر سفارشات ثبت می‌کند که بلافاصله اجرا نمی‌شود و به ایجاد نقدینگی کمک می‌کند.
- Taker (سفارش‌بردار): کاربری که سفارشی ثبت می‌کند که بلافاصله با سفارشات موجود در دفتر سفارشات اجرا می‌شود و نقدینگی را مصرف می‌کند.
- P/L (سود و زیان – Profit/Loss): میزان سود یا زیان حاصل از یک معامله یا مجموعه معاملات.
- Stop-Limit Order (سفارش توقف-حد): سفارشی که در یک قیمت معین فعال می‌شود (قیمت توقف) و سپس به یک سفارش محدود با قیمت مشخص (قیمت حد) تبدیل می‌شود.
- Market Order (سفارش بازار): سفارشی برای خرید یا فروش فوری با بهترین قیمت موجود در بازار.
- Limit Order (سفارش محدود): سفارشی برای خرید یا فروش با یک قیمت مشخص یا بهتر.
- Margin Trading (معاملات مارجین): معامله با استفاده از وجوه استقراضی از صرافی برای افزایش حجم معاملات.
- Short Selling (فروش استقراضی): فروش دارایی که کاربر در حال حاضر مالک آن نیست، با این انتظار که قیمت آن کاهش یابد و بتوان آن را در قیمت پایین‌تری خریداری و به قرض‌دهنده بازگرداند.
- Long Position (موقعیت خرید): خرید یک دارایی با این انتظار که قیمت آن افزایش یابد.
- Trading Pair (جفت معاملاتی): دو دارایی که در یک صرافی برای معامله در مقابل یکدیگر فهرست شده‌اند (مانند BTC/USDT).
- Candlestick Chart (نمودار شمعی): نوعی نمودار قیمت که قیمت باز شدن، قیمت بسته شدن، بالاترین قیمت و پایین‌ترین قیمت را برای یک بازه زمانی مشخص نشان می‌دهد.
- Technical Analysis (تحلیل تکنیکال): استفاده از نمودارها و اندیکاتورهای آماری برای پیش‌بینی حرکات قیمت در آینده.
- Fundamental Analysis (تحلیل بنیادی): ارزیابی ارزش ذاتی یک دارایی بر اساس عوامل اقتصادی، مالی و مرتبط با پروژه.
- Moving Average (میانگین متحرک): یک اندیکاتور تکنیکال که میانگین قیمت را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهد و برای شناسایی روند استفاده می‌شود.
- RSI (شاخص قدرت نسبی – Relative Strength Index): یک اندیکاتور مومنتوم که سرعت و تغییرات حرکات قیمت را اندازه‌گیری می‌کند.
- MACD (میانگین متحرک همگرایی/واگرایی – Moving Average Convergence Divergence): یک اندیکاتور مومنتوم که رابطه بین دو میانگین متحرک نمایی را نشان می‌دهد.
- Bollinger Bands (باندهای بولینگر): یک اندیکاتور نوسان که از یک میانگین متحرک و دو باند انحراف معیار در بالا و پایین آن تشکیل شده است.
- Order Book Depth (عمق دفتر سفارشات): نمایش بصری از حجم سفارشات خرید و فروش در سطوح مختلف قیمت.
- Scalping (اسکالپینگ): یک استراتژی معاملاتی که شامل انجام تعداد زیادی معامله کوچک با هدف کسب سودهای اندک از تغییرات کوچک قیمت است.
- Day Trading (معاملات روزانه): یک استراتژی معاملاتی که شامل خرید و فروش دارایی‌ها در یک روز معاملاتی و بستن تمام موقعیت‌ها قبل از پایان روز است.
- Swing Trading (نوسان‌گیری): یک استراتژی معاملاتی که شامل نگهداری دارایی‌ها برای چند روز یا چند هفته به منظور کسب سود از نوسانات قیمت است.
- Portfolio (سبد دارایی): مجموعه‌ای از دارایی‌های دیجیتال که یک سرمایه‌گذار در اختیار دارد.
واژه‌های استخراج (ماینینگ)
اصطلاحات ترید ارز دیجیتال مربوط به ماینینگ عبارت‌اند از:
- PoW (اثبات کار – Proof of Work): یک مکانیسم اجماع که در آن استخراج‌کنندگان برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید، مسائل پیچیده محاسباتی را حل می‌کنند.
- ASIC (مدار مجتمع با کاربرد خاص – Application-Specific Integrated Circuit): سخت‌افزار تخصصی طراحی شده برای انجام یک کار خاص با کارایی بالا، که معمولاً برای استخراج ارزهای دیجیتال مبتنی بر PoW استفاده می‌شود.
- Hash Rate (نرخ هش): سرعت انجام محاسبات توسط سخت‌افزارهای استخراج در شبکه بلاکچین، که نشان‌دهنده قدرت و امنیت شبکه است.
- Difficulty (سختی): معیاری که نشان می‌دهد حل مسائل PoW چقدر دشوار است و به طور دوره‌ای تنظیم می‌شود تا سرعت ایجاد بلوک ثابت بماند.
- Halving (نصف شدن): رویدادی برنامه‌ریزی شده در برخی بلاکچین‌ها (مانند بیت‌کوین) که پاداش استخراج بلوک‌های جدید را نصف می‌کند.
- Mining Pool (استخر استخراج): گروهی از استخراج‌کنندگان که قدرت محاسباتی خود را برای افزایش شانس یافتن بلوک و تقسیم پاداش با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند.
- Mining Rig (ریگ استخراج): مجموعه‌ای از سخت‌افزارهای استخراج (مانند ASIC یا GPU) که برای استخراج ارز دیجیتال به کار می‌روند.
- GPU (واحد پردازش گرافیکی – Graphics Processing Unit): یک پردازنده الکترونیکی که در ابتدا برای پردازش گرافیک طراحی شده بود اما می‌تواند برای برخی الگوریتم‌های استخراج نیز استفاده شود.
- Block Reward (پاداش بلاک): مقدار ارز دیجیتالی که به استخراج‌کننده‌ای که با موفقیت یک بلوک جدید را به بلاکچین اضافه می‌کند، تعلق می‌گیرد.
- Nonce (نانس): یک عدد تصادفی که استخراج‌کنندگان برای یافتن هش معتبر برای یک بلوک در الگوریتم PoW تغییر می‌دهند.
- Mining Farm (مزرعه استخراج): یک مرکز بزرگ با تعداد زیادی استخراج که معمولاً در مناطقی با هزینه برق پایین قرار دارد.
- 51% Attack (حمله ۵۱ درصدی): یک حمله بالقوه به بلاکچین‌های PoW که در آن یک نهاد یا گروه بیش از ۵۰ درصد از قدرت هش شبکه را کنترل می‌کند و می‌تواند تراکنش‌ها را دستکاری کند.
- Mining Algorithm (الگوریتم استخراج): الگوریتم رمزنگاری خاصی که توسط یک ارز دیجیتال برای فرآیند اثبات کار استفاده می‌شود (مانند SHA-256 برای بیت‌کوین یا Ethash برای اتریوم قبل از ادغام).
- Energy Consumption (مصرف انرژی): میزان برق مورد استفاده توسط سخت‌افزارهای استخراج، که یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد پایداری برخی ارزهای دیجیتال مبتنی بر PoW است.
- Proof of Stake (PoS) (اثبات سهام): یک مکانیسم اجماع جایگزین برای PoW که در آن اعتبار سنجی تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید بر اساس میزان ارز دیجیتالی که شرکت‌کنندگان در شبکه “سهام‌گذاری” می‌کنند، انجام می‌شود.
کیف پول و امنیت
از اصطلاحات ارز دیجیتال مهم در کریپتو برای کیف پول و امنیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Custodial Wallet (کیف پول حضانتی): نوعی Wallet دیجیتال که در آن کلیدهای خصوصی توسط یک شخص ثالث (مانند صرافی) نگهداری می‌شود و کاربر کنترل مستقیم بر دارایی‌های خود ندارد.
- Non-Custodial Wallet (کیف پول غیرحضانتی): نوعی کیف پول دیجیتال که در آن کاربر به طور کامل کلیدهای خصوصی خود را کنترل می‌کند و مسئولیت امنیت دارایی‌ها بر عهده خود اوست.
- Seed Phrase (عبارت بازیابی/بذر): مجموعه‌ای از ۱۲ تا ۲۴ کلمه تصادفی که در زمان ایجاد کیف پول غیرحضانتی تولید می‌شود و برای بازیابی کیف پول در صورت گم شدن یا خراب شدن دستگاه استفاده می‌شود.
- Private Key (کلید خصوصی): یک کد مخفی و منحصربه‌فرد که به کاربر اجازه دسترسی و مدیریت دارایی‌های دیجیتال خود را می‌دهد و باید به صورت امن نگهداری شود.
- Public Key (کلید عمومی): یک آدرس عمومی که از کلید خصوصی تشکیل می‌شود و برای دریافت دارایی‌های دیجیتال و به اشتراک گذاشتن با دیگران استفاده می‌شود.
- Multisig (چند امضایی): نوعی کیف پول که برای انجام تراکنش‌ها نیاز به تایید چند کلید خصوصی دارد و امنیت را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
- Air-gapped Wallet (کیف پول جدا از اینترنت): نوعی کیف پول سخت‌افزاری که به طور فیزیکی از اینترنت و هرگونه ارتباط بی‌سیم جدا است و بالاترین سطح امنیت را برای نگهداری دارایی‌ها فراهم می‌کند.
- Cold Wallet (کیف پول سرد): کیف پولی که به اینترنت متصل نیست و معمولاً به صورت سخت‌افزاری یا کاغذی است و برای نگهداری طولانی‌مدت دارایی‌های دیجیتال استفاده می‌شود.
- Hot Wallet (کیف پول گرم): کیف پولی که به اینترنت متصل است و معمولاً به صورت نرم‌افزاری (وب، موبایل، دسکتاپ) ارائه می‌شود و برای انجام تراکنش‌های روزمره مناسب است.
- Two-Factor Authentication (2FA) (احراز هویت دو مرحله‌ای): یک لایه امنیتی اضافی Whitelist که علاوه بر رمز عبور، یک کد تایید ثانویه را برای دسترسی به کیف پول یا صرافی DEX و CEX درخواست می‌کند.
توکنومیک و حاکمیت
اصطلاحات ارز دیجیتال توکنومیک و حاکمیت عبارت‌اند از:
- Token Burn (سوزاندن توکن): فرآیند حذف دائمی تعدادی از توکن‌های در گردش از طریق ارسال آن‌ها به یک آدرس غیرقابل دسترس، که می‌تواند به کاهش عرضه و افزایش بالقوه قیمت توکن کمک کند.
- Vesting (دوره تخصیص/قفل‌سازی): برنامه‌ای زمان‌بندی شده برای آزادسازی تدریجی توکن‌ها برای بنیانگذاران، تیم توسعه، و سرمایه‌گذاران اولیه به منظور جلوگیری از عرضه ناگهانی و ایجاد ثبات در قیمت.
- DAO (سازمان خودگردان غیرمتمرکز – Decentralized Autonomous Organization): یک سازمان مبتنی بر بلاکچین که توسط قراردادهای هوشمند و دارندگان توکن اداره می‌شود و تصمیمات از طریق رای‌گیری جمعی اتخاذ می‌گردد.
- Voting Power (قدرت رای): میزان تاثیری که یک دارنده توکن در تصمیم‌گیری‌های DAO دارد که معمولاً متناسب با تعداد توکن‌های نگهداری شده توسط او است.
- Utility Token (توکن کاربردی): نوعی توکن دیجیتال که برای دسترسی به یک محصول یا خدمات خاص در یک اکوسیستم بلاکچینی طراحی شده است.
- Governance Token (توکن حاکمیتی): نوعی توکن دیجیتال که به دارندگان آن حق رای در مورد تغییرات پروتکل، تخصیص بودجه و سایر تصمیمات مربوط به یک پروژه بلاکچینی را می‌دهد.
- Tokenomics (اقتصاد توکنی): مطالعه و طراحی اقتصاد یک توکن دیجیتال، شامل عرضه، توزیع، کاربرد و مکانیزم‌های انگیزشی آن.
- Inflationary Token (توکن تورمی): نوعی توکن که عرضه آن با گذشت زمان افزایش می‌یابد، مشابه ارزهای فیات یا Stablecoin.
- Deflationary Token (توکن ضدتورمی): نوعی توکن که عرضه آن با گذشت زمان کاهش می‌یابد، معمولاً از طریق مکانیسم‌هایی مانند سوزاندن توکن.
- Airdrop (ایردراپ): توزیع رایگان توکن‌های جدید به دارندگان فعلی یک ارز دیجیتال یا کاربران یک پلتفرم به عنوان یک استراتژی بازاریابی یا پاداش.
DeFi و Web3
از دیگر اصطلاحات ارز دیجیتال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- AMM (بازارساز خودکار – Automated Market Maker): یک پروتکل غیرمتمرکز که به کاربران اجازه می‌دهد بدون نیاز به دفتر سفارشات سنتی، دارایی‌های دیجیتال را معامله کنند و از طریق استخرهای نقدینگی کار می‌کند.
- Yield Farming (کشاورزی سود): استراتژی کسب سود از طریق سپرده‌گذاری یا وام‌دهی دارایی‌های دیجیتال در پروتکل‌های DeFi.
- TVL (ارزش کل قفل شده – Total Value Locked): مجموع ارزش تمام دارایی‌های دیجیتالی که در یک پروتکل DeFi سپرده‌گذاری شده است و نشان‌دهنده محبوبیت و اندازه آن پروتکل است.
- Layer 2 (لایه دوم): راهکارهای مقیاس‌پذیری که بر روی بلاکچین اصلی (لایه اول) ساخته می‌شوند تا سرعت تراکنش‌ها را افزایش و هزینه‌ها را کاهش دهند.
- Bridge (پل): پروتکلی که امکان انتقال دارایی‌ها و اطلاعات را بین بلاکچین‌های مختلف فراهم می‌کند.
- DApp (برنامه غیرمتمرکز – Decentralized Application): برنامه‌ای که بر روی یک شبکه بلاکچین ساخته شده و اجرا می‌شود و توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمی‌شود.
- Smart Contract (قرارداد هوشمند): یک کد برنامه‌نویسی شده که بر روی بلاکچین اجرا می‌شود و به صورت خودکار شرایط توافق بین طرفین را بدون نیاز به واسطه اجرا می‌کند.
- Governance Token (توکن حاکمیتی): توکنی که به دارندگان آن حق رای در مورد تصمیمات مربوط به یک پروتکل DeFi و Gas Fee یا پروژه Web3 را می‌دهد.
- Staking (سهام‌گذاری): قفل کردن دارایی‌های دیجیتال برای حمایت از شبکه و کسب پاداش در برخی پروتکل‌های DeFi.
- Decentralization (عدم تمرکز): توزیع کنترل و قدرت در یک سیستم به جای تمرکز آن در یک نهاد واحد.
- Interoperability (قابلیت تعامل‌پذیری): توانایی بلاکچین‌ها و برنامه‌های مختلف برای ارتباط و تبادل اطلاعات با یکدیگر.
- DAO (سازمان خودگردان غیرمتمرکز – Decentralized Autonomous Organization): همانطور که اشاره شد، سازمانی است که توسط قراردادهای هوشمند و دارندگان توکن اداره می‌شود.
- NFT (توکن غیرقابل تعویض – Non-Fungible Token): یک دارایی دیجیتال منحصربه‌فرد که مالکیت یک آیتم خاص (مانند هنر، موسیقی، کلکسیونی) را نشان می‌دهد.
- Metaverse (متاورس): یک دنیای مجازی غیرمتمرکز و تعاملی که با استفاده از فناوری‌های Web3 ساخته شده است.
- Wallet (کیف پول): نرم‌افزار یا سخت‌افزاری که برای مدیریت کلیدهای خصوصی و عمومی و تعامل با برنامه‌های DeFi و Web3 استفاده می‌شود.
فرهنگ کریپتو و میم‌ها در اصطلاحات ارز دیجیتال
آشنایی با اصطلاحات به انگلیسی و فارسی در فرهنگ کریپتو و میم‌ها به شما کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتری در این مسیر قدم بردارید.
- HODL: یک اصطلاح عامیانه در جامعه کریپتو که به معنای “Hold On for Dear Life” است و توصیه به نگهداری دارایی‌های دیجیتال در برابر نوسانات بازار و عدم فروش آن‌ها، به امید افزایش قیمت در بلندمدت دارد.
- FOMO (ترس از دست دادن – Fear Of Missing Out): احساس اضطراب و نگرانی از دست دادن سودهای احتمالی در بازار کریپتو که می‌تواند منجر به تصمیمات عجولانه و خرید در قیمت‌های بالا شود.
- FUD (ترس، عدم اطمینان و تردید – Fear, Uncertainty, and Doubt): انتشار اخبار منفی، شایعات یا اطلاعات نادرست با هدف ایجاد ترس و کاهش قیمت یک ارز دیجیتال.
- WAGMI (همه موفق خواهیم شد – We’re All Gonna Make It): یک عبارت خوش‌بینانه و انگیزشی در جامعه Cryptocurrency که معمولاً در زمان صعود بازار یا برای حمایت از یک پروژه خاص استفاده می‌شود.
- NGMI (موفق نخواهیم شد – Not Gonna Make It): برعکس WAGMI، این عبارت برای ابراز بدبینی یا تمسخر کسانی استفاده می‌شود که اشتباهات معاملاتی مرتکب شده‌اند یا دیدگاه منفی نسبت به بازار دارند.
- Degen (دیجن): مخفف “Degenerate” و به معامله‌گران پرریسک و اغلب بی‌احتیاط در فضای DeFi اشاره دارد که به دنبال سودهای سریع با ریسک بالا هستند.
- Shill (شیل): ترویج فعالانه یک ارز دیجیتال یا پروژه با هدف افزایش قیمت آن، که گاهی اوقات با انگیزه‌های سودجویانه و بدون شفافیت انجام می‌شود.
- Moon (مون): اصطلاحی که برای توصیف افزایش شدید و سریع قیمت یک ارز دیجیتال به کار می‌رود (“وقتی این کوین مون بشه…”).
- Pump and Dump (پامپ و دامپ): یک طرح کلاهبرداری همانند Rug Pull که در آن گروهی از افراد به طور مصنوعی قیمت یک دارایی کم‌ارزش را بالا می‌برند (پامپ) و سپس دارایی‌های خود را با سود به خریداران ناآگاه می‌فروشند و باعث سقوط قیمت (دامپ) می‌شوند.
- Ape In (ایپ این): اصطلاحی عامیانه برای ورود با تمام سرمایه به یک پروژه یا معامله بدون انجام تحقیقات کافی، اغلب تحت تاثیر FOMO.
۴ اصطلاحی که همیشه اشتباه فهمیده می‌شوند!
چهار تا از اصطلاحات ارز دیجیتال که اغلب اشتباه فهمیده می‌شوند:
- بلاکچین (Blockchain) در مقابل بیت‌کوین (Bitcoin): بسیاری تصور می‌کنند بلاکچین همان بیت‌کوین است، در حالی که بلاکچین فناوری زیربنایی است که بیت‌کوین و بسیاری دیگر از ارزهای دیجیتال بر آن ساخته شده‌اند. بلاکچین یک دفتر کل توزیع‌شده است، در حالی که بیت‌کوین یک ارز دیجیتال خاص است که از این فناوری استفاده می‌کند.
- غیرمتمرکز (Decentralized) به معنای ناشناس (Anonymous) نیست: غیرمتمرکز بودن به این معنی است که کنترل یک سیستم در دست یک نهاد واحد نیست، بلکه بین کاربران توزیع شده است. این لزوماً به معنای ناشناس بودن کاربران نیست؛ بسیاری از بلاکچین‌ها شفاف هستند و تراکنش‌ها قابل ردیابی هستند، اگرچه هویت واقعی کاربران ممکن است پنهان بماند.
- ارزش بازار (Market Cap) نشان‌دهنده قیمت نیست: ارزش بازار از حاصل ضرب قیمت فعلی یک ارز دیجیتال در تعداد سکه‌های در گردش به دست می‌آید و نشان‌دهنده اندازه کلی آن دارایی است، نه قیمت واحد آن. یک ارز دیجیتال با ارزش بازار بالا می‌تواند قیمت واحد پایینی داشته باشد اگر تعداد سکه‌های آن بسیار زیاد باشد.
- استخراج (Mining) در همه ارزهای دیجیتال یکسان نیست: فرآیند استخراج در بلاکچین‌هایی که از مکانیسم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند (مانند بیت‌کوین) شامل حل مسائل پیچیده محاسباتی است. اما در بلاکچین‌هایی که از مکانیسم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند، فرآیند “استخراج” یا “تولید بلوک” متفاوت است و بر اساس میزان دارایی قفل شده کاربران در شبکه انجام می‌شود.
جمع بندی اصطلاحات ارز دیجیتال
در این مطلب شما را با اصطلاحات ارز دیجیتال آشنا کردیم. یادگیری این اصطلاحات به زبان ساده منجر به افزایش آگاهی از تغییرات بازارهای مالی و اقدامات هوشمندانه می‌شود. از اینکه تا انتهای این بخش با ما همراه بودید، از شما سپاسگزاریم.
سوالات متداول
- بلاکچین چیست؟ دفتر کل دیجیتال غیرمتمرکز برای ثبت تراکنش‌ها.
- بیت‌کوین چیست؟ اولین و معروف‌ترین ارز دیجیتال غیرمتمرکز.
- آلت‌کوین چیست؟ هر ارز دیجیتال دیگری به غیر از بیت‌کوین.
- کیف پول دیجیتال چیست؟ نرم‌افزار یا سخت‌افزار برای نگهداری ارزهای دیجیتال.
- استخراج چیست؟ فرآیند تایید تراکنش‌ها در برخی شبکه‌ها و دریافت پاداش.
- ارزش بازار چیست؟ ارزش کل یک ارز دیجیتال در بازار.
- قرارداد هوشمند چیست؟ کد خوداجرا بر روی بلاکچین برای انجام توافقات.
- NFT چیست؟ توکن غیرقابل تعویض برای مالکیت دارایی‌های منحصربه‌فرد.
